ANKARA (İGFA) – TÜİK, 2024 yılına ait Yoksulluk ve Ömür Şartları İstatistiklerini yayımladı.
Yoksulluk ve Hayat Şartları İstatistiklerinin hesaplandığı Gelir ve Hayat Şartları Araştırması 2024 yılı sonuçlarına ait gelir bilgileri, bir evvelki takvim yılı olan 2023 yılını referans alındı.
Eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 40’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna nazaran, yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,1 puanlık azalış ile yüzde 6,9 olarak gerçekleşti. Medyan gelirin yüzde 70’i dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sonuna nazaran hesaplanan yoksulluk oranı ise bir evvelki yıla nazaran 0,1 puanlık azalış ile yüzde 28,9 oldu.
EN DÜŞÜK YOKSULLUK ORANI YÜZDE 6,5 İLE TEK KİŞİLİK HANELERDE GERÇEKLEŞTİ
Hanehalkı tipine nazaran muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si dikkate alınarak hesaplanan yoksulluk oranlarına bakıldığında; tek kişilik hanehalklarında yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,8 puan azalarak yüzde 6,5, çekirdek aile bulunmayan birden fazla şahıstan oluşan hanehalklarında ise 3,1 puan artarak yüzde 10,8 oldu.
En yüksek yoksulluk oranı bir okul bitirmeyenlerde görüldü
Maddi ve toplumsal mahrumluk oranı hesabında hane seviyesinde sorgulanan değişkenler; araba sahipliği, ekonomik olarak beklenmedik harcamaları yapabilme, konuttan uzakta bir haftalık tatil masrafını karşılayabilme, kira, konut kredisi ve faizli borçları ödeyebilme, iki günde bir et, tavuk, balık içeren yemek yiyebilme, meskenin ısınma gereksinimini karşılayabilme ve mobilyaları eskidiğinde değiştirebilme durumudur.
SÜREKLİ YOKSULLUK ORANI YÜZDE 13,7 OLDU
Dört yıllık panel data kullanılarak hesaplanan daima yoksulluk oranı, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60’ına nazaran son yılda ve tıpkı vakitte evvelki üç yıldan en az ikisinde de fakir olan fertleri kapsamaktadır. Buna nazaran, 2024 yılı sonuçlarına nazaran daima yoksulluk oranı bir evvelki yıla nazaran 0,7 puan artarak yüzde 13,7 oldu.
Göreli yoksulluk oranı en düşük TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) bölgesinde gerçekleşti
İBBS 2. Seviye bölgelerinin her biri için muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’sine nazaran hesaplanan yoksulluk sonuna nazaran, gelire dayalı nispî yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; yüzde 14,6 ile TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir, Kırşehir), yüzde 12,3 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) oldu.
Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Seviye bölgeleri ise yüzde 4,7 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), yüzde 6,4 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) oldu.
YOKSULLUK YAHUT TOPLUMSAL DIŞLANMA RİSKİ ALTINDA OLANLARIN ORANI YÜZDE 29,3 OLDU
Son yıl sonuçlarına nazaran fertlerin yüzde 29,3’ü yoksulluk yahut toplumsal dışlanma riski altında kaldı. Bu oran yaş kümelerine nazaran incelendiğinde; 0-17 yaş kümesinde yüzde 38,9, 18-64 yaş kümesinde yüzde 26,3, 65 ve üstü yaş kümesinde ise yüzde 23,3 olarak iddia edildi.
Kurumsal olmayan nüfusun yüzde 31,3’ü sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçeveleri vb. sorunlar yaşarken yüzde 30,2’si konutunda izolasyondan ötürü ısınma sorunu, yüzde 21,7’si trafik yahut sanayinin neden olduğu hava kirliliği, etraf kirliliği yahut öbür çevresel problemlerle karşılaştı.
TAKSİT ÖDEMESİ YAHUT BORCU OLANLARIN ORANI YÜZDE 56,8 OLDU
Geçen yıla nazaran konut alımı ve konut masrafları dışında borç yahut taksit ödemesi olanların oranı 1,2 puan azalarak yüzde 56,8 oldu. Nüfusun yüzde 5,2’sine bu ödemeler yük getirmezken yüzde 39,1’ine biraz yük getirdi, yüzde 12,5’ine ise çok yük getirdi. Konut masraflarının çok yük getirdiği hanelerin oranı 3,9 puan azalarak yüzde 13,6 olurken, bu masrafların biraz yük getirdiği hanelerin oranı 4,7 puan artarak yüzde 71,2 oldu. Konut masraflarının yük getirmediğini belirten hanelerin oranı geçen yıla nazaran 0,7 puan azalış ile yüzde 15,2 olarak hesaplandı.
Fertlerin yüzde 57,5’i konuttan uzakta bir haftalık tatil masraflarını, yüzde 39,3’ü iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masrafını, yüzde 26,8’i beklenmedik harcamaları, yüzde 15,1’i konutun ısınma gereksinimini, yüzde 59,6’sı ise eskimiş mobilyaların yenilenmesini ekonomik olarak karşılayamadığını beyan etti.
Kendilerine ilişkin bir konutta yaşayanların oranı yüzde 56,1 oldu.