Türkiye’de geçerli olan Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na nazaran müelliflerin telif hakları vefatlarından 70 yılın geçmesinin akabinde ortadan kalkıyor. Sait Faik Abasıyanık‘ın kitaplarının telif hakkı da 1 Ocak 2025 prestijiyle bitti. Bu nedenle müellifin daha evvel Darüşşafaka Cemiyeti’ne bağışladığı telif gelirlerinin sona ereceği gündeme geldi. Bu tartışmaların ardından İş Bankası Kültür Yayınları, evvelki gün toplumsal medyadan açıklama yaparak Sait Faik yapıtlarının gelirlerini muharririn da vasiyetine uygun olarak Darüşşafaka Cemiyeti’ne aktarmaya devam edeceklerini duyurdu. Can Yayınları ve İthaki Yayınları üzere müellifin yapıtını telifsiz olarak basmaya başlayan birtakım yayınevlerinden de misal bir karar geldi.
Türkiye gazetesinden Murat Öztekin’in haberine nazaran bu gelişmeler başka edebiyatçıların haklarını gündeme getirdi. Müelliflerin vefatından 70 sene sonra telif haklarını sonra erdiren 5846 Numaralı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu tartışmaların merkezinde. Birtakım sanatçı ve muharrirler telif haklarının miras hukuku çerçevesinde kıymetlendirilmesi gerektiğini düşünüyor; kitapların da “miras kalan konut gibi” görülmesi kanaatini taşıyor. Kimi muharrirler ise yapıtların haklarının kamuya devredilmesi için 70 yılın makul bir vakit olduğunu savunuyor.
Selim İleri: Süren en azından 100 yıl olmalı
Türkiye gazetesinden Murat Öztekin’e konuşan konuşan usta edebiyatçı Selim İleri, söz konusu kanunu eleştirerek “Yazarın vefatından 70 sene geçmesinden sonra aklı esen yapıtları basabiliyor; kitaplar yanlış formda yayımlanıyor ve müellifin emeği mahvediliyor. Çok yanlış şeyler oluyor. Mesela Sabahattin Ali’nin yapıtları olağanüstü yanlış halde basıldı” ifadelerini kullanıyor. Tüzel düzenleme yapılması gerektiğini savunan İleri “Bence müddet büsbütün kaldırılmalı. Ama bu yapılamıyorsa en azından vefattan 100 yıl geçecek halde müddet konmalı” dedi.
İskender Pala: Edebî eser, rastgele bir gayrimenkul üzere şahsi değil
Ancak bir öbür usta müellif olan İskender Pala, bu konuda farklı görüş taşıyor. Müellif Pala “Eserin 70 sene sonra kamuya mâl edilmesi bence doğal bir şey. Zira edebî eser, rastgele bir gayrimenkul üzere şahsi değil, topluma mâl olmuş bir şey. Lakin Sait Faik’te olduğu üzere muharrir telif gelirini bir vakfa verdiyse orada devam etmesini natürel bulurum” değerlendirmesini yapıyor.
Haberin tamamı için .
(Türkiye Gazetesi)
|
Hayatınızın aşkını bakteriler seçiyor olabilir mi; bilim insanı Ali İstek Akın anlatıyor | Bakterin Kadar Yaşa
|
