T24 Dış Haberler
Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi’nde 47 eski muhalif milletvekili ve siyasi aktivistin, 2020’deki meclis seçimleri öncesinde müsaadesiz “ön seçim” düzenledikleri gerekçesiyle “hükümeti devirmeye teşebbüsten” yargılandığı davada cezalar açıklandı.
Hong Kong Mahkemesi, Hong Kong Üniversitesinin eski Hukuk Profesörü Benny Tai Yiu-tin’i, gayriresmi ön seçimin organize edilmesine öncülük ettiği gerekçesiyle 10 yıl mahpusa mahkum etti.
Çoğu ön seçimde aday olan 44 sanık ise 4 yıl 2 ay ila 7 yıl 9 ay mahpus cezaları alırken daha evvel hatasız bulunan iki sanığa ise ceza verilmedi.
Mahkeme, 30 Mayıs’ta açıkladığı kararda gayriresmi nitelikteki ön seçimin muhalefetin Yasama Meclisi’ni ele geçirme bahtını artırarak hükümetin meşruiyetini sarsmayı, hükümeti devirmeyi ve devlet tertibini yıkmayı amaçladığına hükmetmişti.
Gayriresmi ön seçim
Muhalifler, Eylül 2020’de yapılması planlanan Yasama Kurulu seçimine hazırlık için hükümetin onayı olmadan “ön seçim” düzenledikleri gerekçesiyle gözaltına alınmıştı.
Muhalif kümelerin kendi inisiyatifleriyle yürüttüğü seçime katılanlar, “hükümeti devirmeye teşebbüs etmekle” suçlanmıştı.
Dönemin Hong Kong Baş Yöneticisi Carrie Lam, muhalifleri, ön seçimin Ulusal Güvenlik Maddesi’ni ihlal ettiği tarafında uyarmış, merkezi hükümet de seçimin yasa dışı olduğunu belirtmişti.
Hong Kong’da 11-12 Temmuz 2020’de düzenlenen gayriresmi ön seçimde 610 binden fazla kişi oy kullanmıştı.
Ulusal Güvenlik Yasası
Çin, 2019’da hatalıların ana karaya iadesi yasa tasarısına karşı başlayan geniş çaplı kitlesel protestoların akabinde Haziran 2020’de çıkardığı Ulusal Güvenlik Yasası ile “hükümeti yıkmaya teşebbüs, vatana ihanet ve ulusal güvenliği tehlikeye atan eylemleri” hata haline getirmişti.
İçeriği prestijiyle aslen Hong Kong’daki demokrasi yanlısı protesto hareketini amaç alan yasanın yürürlüğe girmesiyle muhalif gazeteciler, siyasetçiler, iş insanları ve aktivistlerin “ulusal güvenlik” gerekçesiyle yargılanmalarının önü açılmıştı.
Yasa kapsamında 100’den fazla muhalif hakkında soruşturma başlatılırken, demokrasi yanlısı çok sayıda sivil toplum örgütü ve medya kuruluşu baskılar nedeniyle kapılarını kapatmak zorunda kalmıştı.
Hong Kong’un statüsü
Hong Kong, 1898’de imzalanan “kira sözleşmesi” ile uzun yıllar İngiltere hakimiyetinde kaldıktan sonra 1997’de Çin’e devredilmişti.
İmzalanan ortak deklarasyon çerçevesinde Hong Kong’a 2047’ye kadar, 50 yıl boyunca basın, söz, toplanma, inanç ve özgür akademik çalışma üzere özgürlükleri ile bağımsız idari ve türel yapısını muhafaza hakkı tanınmıştı.
Hong Kong, Çin’e bağlı olmasına rağmen kendisine ilişkin para ünitesi, lisan, hukuk sistemi ve kimlik kullanıyor. Özerk yapılı bölgenin yalnızca savunma ve dış siyaset üzere mevzularda Pekin’e bağlı olduğu bu idare modeli, “tek ülke, iki sistem” olarak isimlendiriliyor.
Pekin idaresi, son yıllarda Ulusal Güvenlik Yasası üzere yasal değişikliklerle bölgenin özerk idare yapısını aşındırdığına dair tenkitlerin maksadı oluyor.(AA)
|
“David Beckham ve Mozart da ‘tourette’ Seda Bakan ve Zafer Algöz, Takıntılar’ı anlattı
|
