Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda, Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ve İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, “Varşova Gettosu Ayaklanması”nın 80’inci yıldönümü kapsamında Polonya’nın başşehri Varşova’da düzenlenen anma merasimine katıldı.
Törende konuşan Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier, “Bugün karşınızdayım ve burada Almanlar tarafından işlenen cürümler için affınıza sığınıyorum” diyerek Nazi Almanyası devrinde işlenen kabahatler için özür diledi.
‘ALMANYA CUMHURBAŞKANI OLARAK BURAYA GELMEK ZORDU’
AA’nın aktardığına nazaran, daveti için Polonya Cumhurbaşkanı Duda’ya teşekkür eden Steinmeier, Almanya’nın Cumhurbaşkanı olarak bu merasime gelmenin gerekli fakat güç olduğunu belirterek, “Almanların burada işlediği fecî kabahatler beni derin bir utançla dolduruyor. Lakin birebir vakitte bu muahedeye katılan birinci Alman Cumhurbaşkanı olarak şükran ve alçakgönüllülükle doluyum” tabirlerini kullandı.
Varşova Gettosu Ayaklanması’na katılanları derin bir ıstırap ve yas ile andığını vurgulayan Steinmeier, “Burada haksızlığa, teröre ve cinayetlere karşı cesurca ayaklandılar. Yürekleri savaş bölgesinin çok ötesine uzandı ve diğerlerini cesaretlendirdi. Yaşananlar bir daha yaşanmasın diye bu anıyı yaşatmak onların bize mirasıdır” dedi.
‘SORUMLULUĞUMUZUN VE MİSYONUMUZUN FARKINDAYIZ’
Steinmeier, Almanların işgal altındaki Polonya’nın başşehri Varşova’da işlediği kabahatlerin hafızalarda daha geniş yer edinmesi gerektiğinin altını çizerek, şöyle devam etti:
“Bugün burada olmak benim için çok kıymetli. Almanların sorumluluğumuzun ve misyonumuzun farkında olduğunu ve kabul ettiğimizi söylemek için buradayım. Almanya, Polonya’yı işgal ederek İkinci Dünya Savaşı’nı başlattı. Almanlar insanlığa karşı bu kabahati titizlikle planladı ve işledi. Bugün karşınızdayım ve burada Almanlar tarafından işlenen kabahatler için affınıza sığınıyorum. Polonya ve İsrail’deki birçok kişi, bu hatalara, kurşuna dizilen insanlara karşın bize, Almanlara uzlaşma armağanını verdi. Bekleyemeyeceğimiz ve beklemeye hakkımız olmayan, tanım edilemeyecek kadar kıymetli bir ikram.”
İSRAİL CUMHURBAŞKANI: BİR DAHA ASLA
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog da Varşova’da 80 yıl evvel yaşananların zorluğuna değinerek, Varşova’daki toplumun o devir insanlığın hiç görmediği zorluklarla karşı karşıya kaldığını söyledi. Herzog, ayaklanmadan 80 yıl sonra Almanya, İsrail ve Polonya cumhurbaşkanları olarak anma merasiminde bir ortaya gelmelerinin çok manalı olduğunu ve akıllardaki ortak cümlenin, yeminin ‘bir daha asla’ olduğunu tabir etti.
Naziler ve kabahat ortaklarının mutlak kötülükle hareket ettiğini lisana getiren Herzog, yok oluş ve yıkımla karşı karşıya kalınan tarihi hatırlamak zorunda olduklarını, bunun Polonya ve İsrail ortasındaki dostluğa da katkı sağladığını vurguladı.
POLONYA CUMHURBAŞKANI: HEPİMİZE ÖRNEK OLDULAR
Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda ise Varşova gettosundaki Polonyalı Musevilerin cüretinin, tavrının ve savaştaki Polonyalıların unutulmaması gerektiğini belirtti.
Varşo Gettosu Ayaklanması’nın kahramanlarını hürmetle andıklarını lisana getiren Duda, “Onlar ruhlarını asla kaybetmediler ve bugüne kadar hepimiz için birer örnek oldular. Bu ayaklanma bizim için yüreğin ve kararlılığın sembolüdür” dedi.
Ne olmuştu?
Polonya’da bugün Varşova Gettosu Ayaklanması 80’inci yılında anılıyor. Kelam konusu ayaklanma, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanlara karşı Musevilerin tek başına gerçekleştirdiği en büyük direniş aksiyonu olarak kayıtlara geçti.
Her yıl ayaklanmanın yıl dönümünde kentte kilise çanları ve sirenler çalınıyor ve ayaklanmayı başlatan direnişçiler anılıyor. Ayaklanmadan sağ kurtulan ve 2009’da vefat eden Marek Edelman’ın anısına her yıl nergis çiçekleri merasimlere katılanlar tarafından dağıtılıyor ve anıtlara bırakılıyor.
Naziler tarafından 1939’da 3 kilometrekarelik bir alanda kurulan Varşova Gettosu’nda birçok Yahudi’nin açlık ve hastalıktan öldüğü, kalanların birçoklarının ise Varşova’nın doğusundaki Treblinka mevt kampına gönderildiği biliniyor. (DIŞ HABERLER)