Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “Enflasyon attığımız, atacağımız adımlarla mayıstan sonra gerilemeye başlayacaktır” sözlerine rağmen mayıs ayı fiyat artışları yönünden “kara” bir ay oldu. Bir yandan 120 doları gören brent petrol fiyatları diğer yandan kurlardaki artış nedeniyle akaryakıtta zamlar durmak bilmedi. Ekonomistlerin beklentilerine göre mayıs ayında gıda enflasyonu yüzde 10’un üzerinde artacak, yıllık ise yüzde 115’i bulacak. Bir yıl önce 7 TL, bugün 25 TL olan akaryakıtın ise yakın zamanda 30 TL’yi bulması sürpriz olmayacak.
Mayıs ayına 14.84 TL ile başlayan dolar bugün 16.39 TL oldu. Litresi 20.33 lira olan benzin de yüzde 25’lik zamla 25.01 liraya çıktı. Bu iki ana maliyet kaleminin artışı hayatın her alanına zam olarak yansıdı. Mayıs ayında araç, konut gibi ürünlerin yanı sıra marketlerdeki; kuru çay, süt, peynir, sigara, alkol, dondurma gibi birçok ürüne de zam geldi. Mayıs ayına 45 lira ile başlayan 1 kiloluk çay, ayı yüzde 55’lik artışla 69.90 liradan kapatırken aynı şekilde 13.95 liradan başlayan litrelik süt de ayı yüzde 39’luk zamla 19.50 liradan kapattı. Ay başında 99 lira olan inek peyniri yüzde 20’lik zamla 119 liraya çıktı.
ZAMLAR KATMERLENDİ
Türkiye Ziraatçiler Derneği Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Mayısta bütün zamlar katmerli hale geldi. Yem ve gübrede saatlik fiyat değişimleri oluyor. Mayıs ayı başında bir traktörün deposu ortalama 2 bin 500 liraya doluyordu. Şimdi 2 bin 800 liraya doluyor. Hasat başlayınca enflasyon düşer deniliyordu ama maliyetler böyle giderse ucuz gıda imkansız” dedi.
Meyve-sebzede üretim artsa da temel maliyetlerin artmaya devam ettiğini söyleyen Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan ise maliyetler arttığı için fiyatlarda düşüş olsa da alınabilir düzeye çekilemediğini belirtti. Demirtaş, “Bugün bir ürün tedarik maliyeti çeşidi ve sayısına göre değişmekle birlikte 3-4 liradır. Bu nedenle halde 6-7 liranın altına ürün satmak mümkün değil artık” dedi.
“DAHA KARA AYLAR GELİYOR”
Mayısta akaryakıttaki yüzde 25’lik artışın tüketici fiyatlarına haziran ve temmuzda yansıyacağını söyleyen Prof. Dr. Erinç Yeldan ise şöyle konuştu:
“Türkiye yaz aylarında, girdi maliyetlerinden kaynaklı, yeni bir enflasyon dinamiğiyle karşılaşacak. Geçen haftaki Para Politikası Kurulu toplantısında da gördük ki ülkedeki enflasyonu ve para politikasını bilmeyen, bilmek istemeyen bir Markez Bankası var şu an. Beklentiyi olumluya çevirecek, enflasyona mücadele edildiği algısını yaratacak adımlar atılmıyor. Bu nedenle de beklenti enflasyonu oluşuyor. Piyasada arz-talep dengesi şaşıyor.”