Norveç’in Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Mona Juul, BM Güvenlik Konseyi’nin geçen hafta İstanbul’da imzalanan tahıl koridoru anlaşmasını öven bir açıklama üzerinde görüş birliğine varamadığını açıkladı.
Associated Press’in (AP) haberine göre, taslak açıklamada, Moskova ile Kiev arasında anlaşma sağlanabilmesi için gösterdikleri çabadan ötürü BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ve Türk hükümeti de övülüyordu.
AP’ye konuşan büyükelçi Juul, “Norveç ve Meksika günlerce Konsey’i, Karadeniz’den tahıl, gıda ve gübre ihracatına yeniden başlanabilmesini sağlayacak bu önemli anlaşmayı olumlu karşılayan bir mesaj üzerinde birleştirmek için çalıştı… Ne yazık ki mümkün olmadı” dedi.
Rusya’nın veto nedeni
BM Güvenlik Konseyi diplomatları, Rusya’nın taslak metne karşı çıkma sebebinin, yayımlanacak açıklamada Guterres’in Odessa Limanı’na düzenlenen Rus saldırısını kınamasından bahsedilmesi olduğunu söyledi.
Rusya, İstanbul’daki imza töreninden bir gün sonra, Ukrayna tahılının yurt dışına ihraç edilebilmesi için belirlenen üç limandan biri olan Odessa Limanı’nı vurmuştu. BM Genel Sekreteri Guterres, Odessa Limanı’na yönelik saldırıyı “tartışmasız şekilde” kınarken tarafların tahıl anlaşması kapsamındaki vaatlerine bağlı kalmaları gerektiğini ifade etmişti. İmzalanan anlaşmayla Moskova ve Kiev, bu mutabakat kapsamındaki gemi ve limanları hedef almama konusunda güvence vermişti.
“Önemli bir sinyal olacaktı”
Norveçli büyükelçi Juul, “Anlaşmayı memnuniyetle karşılayan ve çabalarından dolayı Genel Sekreter’i öven bir Güvenlik Konseyi açıklaması, önemli bir sinyal olacaktı” dedi.
Jull “Norveç, Genel Sekreter’in kişisel çabalarının ve uğraşlarının taraflar arasındaki müzakerelerin kolaylaştırılmasında asli bir rol oynadığına inanıyor” ifadesini kullandı. Norveçli diplomat “Bu çabalar, Ukrayna halkı ve daha da fazlasının savaşın etkilerini hissetmeye devam ettiği şu günlerde her zamankinden de önemli” diye ekledi.
Haftalarca süren müzakerelerin ardından Moskova ve Kiev’in geçen Cuma günü İstanbul’da imzaladığı anlaşma, Odessa bölgesindeki üç Ukrayna limanından tahıl ihracatı için Karadeniz’de koridor açılmasını öngörüyor. Anlaşma, savaş nedeniyle Ukrayna silolarında sıkışıp kalan 20 ila 25 milyon ton buğdayın ihracatının mümkün kılınmasını ve yaşanan küresel gıda krizinin hafifletilmesini hedefliyor.
DW,AP/CÖ,EC